Lasery powietrzne przebiły się przez gęste drzewa i pokrycie terenu, by zidentyfikować struktury z tej mało zagęszczonej sieci miejskiej, które od dawna umykały archeologom lądowym.
Wcześniejsze wykopaliska wskazywały, że rolnicy, rybacy i myśliwi z Casarabe uprawiali kukurydzę na obszarze 4,500 kilometrów kwadratowych. Od około wieku badacze wiedzieli, że Casarabe wyrabiali wyszukaną ceramikę i budowali duże ziemne kopce, groble i stawy. Znaleziska te znajdowały się jednak w odizolowanych, leśnych miejscach, które są trudne do wykopania, przez co przyczyny budowy kopców i charakter społeczeństwa Casarabe, które istniało od około 500 do 1400 roku, pozostawały tajemnicą.
Zespół Prümersa zdecydował się spojrzeć na bujną pokrywę Amazonii z góry, aby znaleźć relikty ludzkiej działalności, które zwykle pozostają ukryte nawet po dokładnych badaniach naziemnych. Naukowcy użyli helikoptera wyposażonego w specjalny sprzęt do wystrzeliwania impulsów laserowych na las amazoński, jak również na fragmenty łąk. Te impulsy laserowe odzwierciedlają dane z powierzchni Ziemi. Technika ta, zwana wykrywaniem i przemieszczaniem światła, w skrócie lidar, umożliwia naukowcom odwzorowanie konturów obecnie niewidocznych struktur.
Patrząc na nowe obrazy lidarowe, „oczywiste jest, że kopce to platformy i piramidy stojące na sztucznych tarasach w centrum dobrze zaplanowanych osiedli” – mówi Prümers.
Zespół Prümersa przeprowadził badania lidarowe na sześciu częściach starożytnego terytorium Casarabe. Dane lidarowe ujawniły 26 miejsc, z których 11 było wcześniej nieznanych.
Dwa miejsca, Cotoca i Landívar, są znacznie większe od pozostałych. Obie osady charakteryzują się prostokątnymi i U-kształtnymi platformami i stożkowymi piramidami ziemnymi na sztucznych tarasach. Zakrzywione fosy i mury obronne otaczają każdą stronę. Z Cotoca i Landívar rozchodzą się we wszystkich kierunkach drogi, które łączą te główne miejsca z mniejszymi stanowiskami z mniejszą liczbą platform, które następnie łączą się z miejscami, które prawdopodobnie były małymi obozowiskami lub obszarami wyspecjalizowanych działań, takich jak rzeź ofiar.
Sieć osiedli społeczeństwa Casarabe dołącza do innych starożytnych i współczesnych przykładów rozrostu miast o niskiej gęstości na całym świecie, mówi archeolog Roland Fletcher z Uniwersytetu w Sydney. Te miejsca rodzą pytania o to, czy tylko miejsca ze scentralizowanymi rządami, które rządziły ludźmi upakowanymi w dzielnicach na wąskich ulicach, takie jak 6000-letnie mezopotamskie metropolie, mogą być zdefiniowane jako miasta.